جایگاه قدسی «آب» در نقش برجسته و تندیسه‌های طاق بُستان

author

  • جلال الدین سلطان کاشفی
Abstract:

آب از روز نخست یا به سخن دیگر، از آغاز آفرینش، نقشی اساسی در ساختار زندگی و بستر هستی داشته و بی‌تردید خلقت و حیات انسان نیز به آن مدیون است. آب قبل از هر نمادی، نماد زندگی تلقی شده است؛ زیرا این گوهر خداوندی همه ‌چیز را پاک و منزه می‌کند و بیماران را شفا می‌بخشد. آب نماد آفرینش، نشانه مادر و زهدان است؛ نماد زندگی معنوی و ذات خداوندی است؛ علامت برکت است و از آن حکمت برمی‌خیزد؛ زیرا فضیلتی تزکیه‌کننده دارد. به این ترتیب اغلب آیین‌های مذهبی را پیرامون چشمه‌ها، نهرها و رودخانه‌ها برگزار می‌کنند و زیارتگاه‌ها و معبدها نیز برای خود آب و یا چشمه‌ای دارند. در کنار طاق بستان نیز چشمه‌‌ای می‌جوشد که آب فراوان دارد و چنین به‌نظر می‌زسد که نقش برجسته، تندیسه و حجاری‌های طاق بستان ارتباط تنگاتنگی با چشمه جوشان زیر آن دارد؛ چون اگر در کنار آن «آب» یا چشمه‌ای جوشان نمی‌بود، آیا طاق بستان که از واژۀ «بوستان» یا «بغستان» و یا «باغستان» سرچشمه می‌گیرد، ساخته و آراسته می‌شد. بنابراین برای پاسخ به سؤال مطرح‌شده و راه‌یافتن به کُنه حقایقی که در طاق بستان نهفته است، در این مقاله سعی شده است تا جایگاه «آب»- این ودیعۀ الهی- را با غورکردن در تفکرات فلسفی، نقش‌های نمادین ُقدسی و معنوی- ‌با توجه به ارزش‌های مادی و واقع‌گرایانه‌- در نقش‌برجسته‌ها، تندیسه‌ها و یا در کتیبه‌ها و نقش‌های حجاری‌شده طاق بستان بررسی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه قدسی «آب» در نقش برجسته و تندیسه های طاق بُستان

آب از روز نخست یا به سخن دیگر، از آغاز آفرینش، نقشی اساسی در ساختار زندگی و بستر هستی داشته و بی تردید خلقت و حیات انسان نیز به آن مدیون است. آب قبل از هر نمادی، نماد زندگی تلقی شده است؛ زیرا این گوهر خداوندی همه چیز را پاک و منزه می کند و بیماران را شفا می بخشد. آب نماد آفرینش، نشانه مادر و زهدان است؛ نماد زندگی معنوی و ذات خداوندی است؛ علامت برکت است و از آن حکمت برمی خیزد؛ زیرا فضیلتی تزکیه ...

full text

عمارت قاجاری طاق بستان

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

full text

عمارت قاجاری طاق بستان

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

full text

پژوهشی در اختلاف پوشش الهه آناهیتا در نقوش‌برجسته نقش رستم و طاق بستان

نقش­ برجسته یکی از مصادیق جاودانه نمودن صحنه تاج­گذاری در دوره ساسانی بود که، باعث ایجاد چندین نقش از این دست شده است. پادشاهان ساسانی، صحنه­های نقش­برجسته زیادی ایجاد کردند. این نقوش، بازگو کننده اعتقادات مذهبی و اندیشه­های سیاسی پادشاهان ساسانی در مدت بالغ بر چهار قرن بود. الهه آناهیتا، جزوی از این باور اعتقادی به شمار می­رفت که از زمان نرسی، تصویرسازی آن بر نقوش­برجسته آغاز گردید. هدف پژوهش ...

full text

نشانه ها در طاق بزرگ طاق بستان

طاق بزرک بستان با ابعاد و نسبت هایی متفاوت ترکیبی بدیع و فن و روشی پیچیده تر در واپسین سال های حکومت ساسانی در غرب ایران ساخته می شود. ساسانیان با به پایان رساندن این اثر شاخص پیامی برای ماندن هر چه بیشتر فرستاده اند و آن را در ساختار پیچیده ی طاق بزرگ و نقوش بغایت حیریت انگیر آن نهان داشته اند تا همچون صخره های بلند و ستبر کوهی که در کنارش غنوده است جاودان بماند در نقوش طاق بزرگ ما با تمامی رم...

full text

بررسی ارزشهای تصویری و حرکتی(پویانمایی)در نقش برجسته شکارگاه طاق بستان(دوره ساسانی)

چکیده: این پایان نامه با عنوان بررسی ارزشهای تصویری و حرکتی (پویانمایی) در نقش برجسته شکارگاه طاق بستان به مقایسه این اثر هنری دوره ساسانی با هنر پویانمایی در دوران اخیر می پردازد.که با هدف معرفی و شناخت روشها و مبانی هنری و ارزشهای تصویری موجود در این نقش برجسته و پیدا کردن ریشه های نمادین و مبانی گرافیکی نهفته در آن و بررسی میزان نقش روایت و روایتگری در شکل گیری این آثار انجام شده است.که در ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 2

pages  29- 41

publication date 2013-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023